7. Ελληνιστικοί χρόνοι
Η εκστρατεία τού Μεγάλου Αλέξανδρου είχε τεράστια επίδραση στους λαούς τής ανατολής. Άνθρωποι που έως τότε μάθαιναν για τα θαύματα τής ελληνικής γλώσσας στα όρια των θρύλων, τώρα την άκουγαν να μιλιέται με τα αυτιά τους από αληθινούς ηρωικούς Έλληνες. Το γεγονός στάθηκε ίσως η μαζικότερη «αποκάλυψη» στην ιστορία τής ανθρωπότητας. Οι απολίτιστοι - σε ορισμένες περιπτώσεις σχεδόν «ημιάγριοι» - άνθρωποι πίστεψαν. Μία τεράστια στροφή προς τα γράμματα και την αναζήτηση τής γνώσης συντελέστηκε. Η ζήτηση για εκμάθηση τής ελληνικής γλώσσας, υπολογίζει ο Πιλάφιος (210 – 128 π.Χ.) (Αλμανάκ 3ου αιώνα π.Χ.), αυξήθηκε κατά 10783405%. Κανένας ιδιοτελής ηγεμόνας δεν μπορούσε να ανακόψει το ρεύμα. Από την μητροπολιτική Ελλάδα δεν πρόφταιναν να στέλνουν καθηγητές για να καλύπτουν τις ανάγκες των πληθυσμών, ενώ παράλληλα ανησυχούσαν για μαζικές μεταναστεύσεις προς την Ελλάδα. Έτσι, οι τρεις αιώνες που ακολούθησαν την εκστρατεία τού Μεγάλου Αλέξανδρου αφιερώθηκαν στην ανάπτυξη συστημάτων διδασκαλίας τής ελληνικής γλώσσας. Μεγάλοι εληνογλωσσολόγοι, φιλόλογοι και γλωσσόσοφοι δημιούργησαν το γλωσσόφωνο, τους τόνους, εμπλούτισαν τα σημεία στίξης, και συνέγραψαν εγχειρίδια ορθογραφίας, γραμματικής και συντακτικού, όλα αυτά για να βοηθήσουν τους αλλόφωνους να μάθουν ελληνικά.
Οι καθηγητές ως τελικοί κρουνοί αυτού τού ποταμού γνώσης, γενικά δεν έκαναν εκπτώσεις στην ποιότητα τής διδασκαλίας τους (κάτι που είναι αδύνατο άλλωστε, λόγω τής φύσης τής ελληνικής γλώσσας), υπάρχουν ωστόσο ενδείξεις ότι σε κάποιες περιπτώσεις, όπου αντιμετώπιζαν απελπιστική ανικανότητα μάθησης, παρέλειψαν ορισμένα κεφάλαια διδακτικής ύλης (π.χ., την βουστροφηδόν γραφή) ή δέχτηκαν ορισμένες απλοποιήσεις (π.χ., επέκταση τής αττικής σύνταξης - «τα παιδία παίζει, οι γονείς πέρα βρέχει») ή έκαναν τα στραβά αυτιά σε θέματα προφοράς. Μεταγενέστεροι ιστορικοί επέκριναν αυτές τις αποφάσεις, ωστόσο εμείς οφείλουμε να λάβουμε υπ’ όψη την δεινή θέση στην οποία βρίσκονταν οι Αλεξανδρινοί καθηγητές, αντιμετωπίζοντας δώρα, υποσχέσεις, εκβιασμούς, απειλές για να τελειώνουν με τους τρέχοντες μαθητές τους και να δεκτούν τους επόμενους.
______________________________________________________________
Το γνωστότερο πιστοποιητικό επάρκειας γνώσης τής ελληνικής γλώσσας που θέσπισε το Συμβούλιο για την Διδαχή τής Ελληνικής Γλώσσας σε Αλλόφωνους (ΣΔΕΓΑ) κατά την ελληνιστική περίοδο. Το αρκτικόλεξο προέρχεται από την φράση: «Πιστοποίηση Ανάγνωσης, Λάλησης και Συγγραφής Ορθής τής Ελληνικής Γλώσσας».
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------
Ατενίζοντας εκείνη την περίοδο μπορούμε σήμερα να πούμε ότι η ελληνική γλώσσα έπεσε θύμα στυγνής εκμετάλλευσης. Αλλοδαποί έμποροι, ταξιδευτές, ακόμα και πρέσβεις λάμβαναν απερίσκεπτα τα πιο εντυπωσιακά στοιχεία της ελληνικής γλώσσας και προσάρμοζαν επάνω τους μέρος τού λεξιλόγιου και γραμματικά στοιχεία τής μητρικής τους γλώσσας, κατασκευάζοντας ένα φάσμα γλωσσικών μορφωμάτων, τα οποία όπως ήταν αναμενόμενο μεταβάλλονταν διαρκώς. Ελάχιστα γίνονταν κατανοητά μεταξύ αυτών των «ιδιωτικών» γλωσσών και οι έννοιες – πολύ δε περισσότερο οι εννοιολογικές αποχρώσεις – που μετέδιδαν, φτώχαιναν ολοένα. Κάποιες από αυτές τις γλώσσες, ανάλογα με την ισχύ των ανθρώπων που τις έπλαθαν, επικράτησαν και αποτέλεσαν τις ρίζες των μοδέρνων ευρωπαϊκών και ευρασιατικών γλωσσών.
Παράλληλα, τα κλεμμένα στοιχεία τής ελληνικής γλώσσας, έδιναν ευφορία και πλανερή αυτοπεποίθηση στους αμαθείς, άξεστους ξένους. Έτσι, ανάλογα με την επιθετικότητά του κάθε λαός οργάνωνε επιχειρήσεις διείσδυσης ή κατακτητικούς πολέμους προς τους γείτονες. Όπως παραδέχεται και η επίσημη ιστορία, η περίοδος 200 π.Χ. – 400 π.Χ. χαρακτηρίστηκε από εκτενέστατες πληθυσμιακές ανακατατάξεις. Οι Έλληνες παρακολουθούσαν όλα αυτά με μεγάλη προσοχή αλλά για λόγους αρχών δεν επενέβησαν δυναμικά. Έχουν διαμαρτυρηθεί πολλοί ιστοριοδιεθνολόγοι για το ότι «δεν κτύπησαν οι ισχυροί Έλληνες το χέρι στο τραπέζι για να βάλουν τάξη στο χάος». Οι απαντήσεις είναι απλές και προφανείς: Πρώτον, οι Έλληνες δεν είναι παιδονόμοι. Το ότι έχουν επέμβει πλειστάκις για το καλό τής ανθρωπότητας οφείλεται στην καλή τους καρδιά, δεν είναι υποχρέωσή τους και οι άλλοι δεν πρέπει να το εκμεταλλεύονται. Δεύτερον, οι Έλληνες είναι διακριτικοί άνθρωποι. Για να μην αναφέρουμε την αχαριστία και την αδικία με την οποία ξεπληρώνουν τα ελληνικά ευεργετήματα οι αλλοδαποί, όταν αποκτούν προσωρινά κάποια ισχύ...
Όπως και να ‘ναι, στις απαρχές τού 4ου αιώνα το κακό είχε παραγίνει και φανερά επίκειτο κατάρρευση: γλωσσική αναρχία παντού, πόλεμοι, ασυνεννοησία και ακόμα κάποιοι μέσα στην τρέλα τους έβαλαν στόχο την ίδια την Ελλάδα. Οι Έλληνες αποδέχθηκαν ότι υπήρχε πλέον ιστορική αναγκαιότητα να επέμβουν.
Προηγούμενο κεφάλαιο: Σύντομο ιστορικό της ελληνικής γλώσσας - 6
Περιεχόμενα: Ελληνική Κλώσσα - Εισαγωγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου